"Ontmoetingen en Emoties"
"Wie verre reizen maakt kan veel verhalen" De schilderijen van Habraken die getuigen van zijn talloze ontmoetingen, zijn sterk en intens. Zij zijn bezield en drukken zichtbaar én voelbaar de gevoelens uit die een ontmoeting heeft opgeroepen.
Bij het zien van de schilderijen besef je hoe beperkt woorden zijn in het uitdrukken van ervaringen en gevoelens. Elk woord is een keuze die andere woorden uitsluit.
Maar het gebruik van een kleur sluit het gebruik van andere kleuren niet uit. En daarmee wordt het beeld rijker, veelzeggender en gelaagder.
En, paradoxaal als dat mag klinken in het licht van de woorden hierboven, realiseer je, je, bij het zien van de schilderijen ook dat kleur er eigenlijk niet toe doet. Het gaat dan niet over de kleuren van het palet, maar over die van de afgebeelde personen. Het maakt niet uit welke kleur zij hebben. Overal ter wereld vertellen de gezichten van mensen, de houding van hun lichaam een verhaal en zijn zij de uitdrukking van universele emoties als vreugde, angst, blijheid en verslagenheid. En zo verbinden de schilderijen ons met anderen elders in de wereld.

Dat is een inspirerende ervaring in een tijd waarin de roep om een etnisch-cultureel homogene samenleving aan terrein wint en uitsluiting van anderen gemeengoed dreigt te worden. In die zin is Kees Habraken een kunstenaar die ons uitdaagt om met een ruimere, inclusievere blik naar onze omgeving te kijken.

In zijn werken verraadt hij ook de kenmerken van zijn oude vak, de psychotherapie.
Hij overtuigt ons om niet alleen met een opener blik, maar ook anders naar de wereld om ons heen te kijken en zo inzicht te krijgen in onze eigen opvattingen over die wereld. Vrij naar Rosa Luxemburg zou ik willen zeggen dat wie zijn eigen opvattingen niet toetst, niet weet hoe vast hij zit.

In de psychotherapie moet de patiënt meestal ook hard meewerken aan zijn herstel. Dat moet degene die naar schilderijen kijkt, ook, die van Kees Habraken niet uitgezonderd, maar hij reikt ons daarbij wel de hand met een welsprekende weergave van de lichaamstaal.
Dit is een vertaling van de openingstoespraak door Hans Sondaal van de expo in het Waalres museum.