‘Landleeuw en Waterwolf’ Olieverf op doek 70 x 60 cm
Dit schilderij toont het gemaal De Cruquius. Dit gemaal is een van de drie gemalen waarmee de Haarlemmermeer tussen 1849 en 1852 is drooggepompt. De Cruquius is gebouwd in een neogotische stijl met daarvoor typerende elementen, zoals kantelen, zware steunberen, spitsbogen en rijk geornamenteerd traceerwerk. De Cruquius is opgenomen in de Europese Route voor Industrieel Erfgoed. De titel van het schilderij ‘Landleeuw en Waterwolf’ verwijst naar het gedicht Aenden Leevw van Hollant (Aan de leeuw van Holland) van Vondel. Het was een steunbetuiging voor de plannen van Jan Adriaanszoon Leeghwater om de Haarlemmermeer droog te leggen. Leeghwater noemde de Haarlemmermeer “water wolf [die] alles verslint ende vernielt wat daar ontrent is”. De bijnaam waterwolf was wel goed gekozen: het enorme Haarlemmermeer, met een oppervlakte van bijna 17.000 hectare, veroverde steeds meer land; het verslond het land zoals een wolf zijn prooi verslindt. In zijn gedicht stelt Vondel het water ook voor als een waterwolf die de Hollandse leeuw van binnenuit aanvalt. Beide dieren zijn op het schilderij op de voorgrond afgebeeld. De dreigende lucht symboliseert de strijd tegen die moest worden gevoerd om de drooglegging van de Haarlemmermeer te realiseren. Uiteindelijk is men daarin geslaagd en de heldere avondlucht aan de horizon laat dit dan ook zien. In Abbenes, een dorpje in de Haarlemmermeerpolder, staat een boerderij die in 1860 van dichter Jan Pieter Heije de naam Vondel’s Landleeuw heeft gekregen. En in Hoofddorp, de hoofdplaats van de gemeente Haarlemmermeer, ligt aan de N201 een woonwijk met drie straten waarin Vondels gedicht voortleeft: Windvorst, Landleeuw en Waterwolf.
